Συνέντευξη με τη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Π.Ε. Κιλκίς κα Λ. Φρόση

Συνέντευξη με τη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς, κα Λαμπρινή Φρόση από τον Όμιλο Δημοσιογραφίας και Ψηφιακών ΜΜΕ!

 

1. Μιλήστε μας για τον εαυτό σας, τις σπουδές σας, το βιογραφικό σας!

 

Είμαι Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης εδώ στο Κιλκίς, φιλόλογος, απόφοιτη του Φ.Π.Ψ και ψυχολόγος. Κατέχω και τις δύο ιδιότητες, αλλά στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση έχω εργαστεί κυρίως ως φιλόλογος για πολλά χρόνια. Διαθέτω μεταπτυχιακό στη διοίκηση της εκπαίδευσης και στην ψυχολογία, καθώς και διδακτορικό στην ψυχολογία.

 

2.  Για ποιους λόγους αποφασίσατε να γίνετε Διευθύντρια;

 Είχα δοκιμάσει, καταρχάς, τη διοίκηση σε σχολική μονάδα. Ήμουν Διευθύντρια Λυκείου για κάποια χρόνια στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Η τωρινή μου θέση ήταν πρόκληση για εμένα, καθώς πιστεύω ότι όσο πιο υψηλή είναι η θέση που κατέχεις, τόσο περισσότερα περιθώρια έχεις για  να επηρεάσεις τα πράγματα που γίνονται στην περιοχή ευθύνης σου. Βέβαια, αυτό δεν είναι απόλυτο, καθώς και εμείς εφαρμόζουμε τις πολιτικές του υπουργείου και δεν είμαστε αυτόνομοι στο πώς θα κινηθούμε. Έχουμε, όμως, κάποια περιθώρια και καλύτερο βήμα για να κάνουμε προτάσεις προς το υπουργείο, όταν αυτό μας δίνει την ευκαιρία.

Πιστεύω ακράδαντα ότι η διοίκηση είναι σημαντικός παράγοντας για τη λειτουργία των σχολείων. Δηλαδή, αν η διοίκηση λειτουργεί καλά, διευκολύνει περισσότερο τη λειτουργία των σχολείων. Επομένως, είναι μία θέση που με ενδιέφερε και για αυτό ακριβώς έχω κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη διοίκηση της εκπαίδευσης. Μου αρέσει πολύ και βρίσκω τον εαυτό μου σε αυτόν τον τομέα, δηλαδή, μου ταιριάζει.

 

3. Ποια είναι τα πιο δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας Διευθυντής/μία Διευθύντρια στη διοίκηση των σχολείων;

 Από τη δική μου εμπειρία ως Διευθύντρια, μπορώ να πω πως υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Πέρα από τον αυξημένο φόρτο εργασίας, ο οποίος συνεχώς αυξάνεται με την πάροδο των χρόνων, οι συνθήκες έχουν γίνει πιο δύσκολες, ειδικά όσον αφορά τους μαθητές και τις μαθήτριες. Τα παιδιά στη δική μας κοινωνία, την ελληνική, την οποία και εσείς αποτελείτε μέρος της, αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα.

 Η κοινωνία μας έχει αρκετά ζητήματα. Αν και οι κοινωνίες πάντα είχαν προβλήματα, η σημερινή κοινωνία αντιμετωπίζει νέες, ίσως πιο έντονες, προκλήσεις. Αυτό αντικατοπτρίζεται στο σχολείο μέσα από τα παιδιά, τα οποία είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας και των οικογενειών τους. Επομένως, καλούμαστε να λύσουμε ζητήματα που αφορούν τα παιδιά, είτε αυτά είναι προβλήματα μάθησης, είτε συμπεριφοράς, είτε σχέσεων μεταξύ των παιδιών και των εκπαιδευτικών.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με το εκπαιδευτικό προσωπικό. Σε δική μου έρευνα, έχω διαπιστώσει ότι πολλά προβλήματα στα σχολεία συνδέονται περισσότερο με τους εκπαιδευτικούς και λιγότερο με τους μαθητές και τις μαθήτριες. Συχνά καλούμαστε να διαχειριστούμε προσωπικά προβλήματα των εκπαιδευτικών, τα οποία μπορεί να επηρεάζουν το έργο τους. Χρειάζεται επίσης να πείσουμε τους εκπαιδευτικούς να αναλάβουν δράσεις και να ασχοληθούν με καινοτόμες πρακτικές, υιοθετώντας έναν νέο τρόπο δουλειάς.

Επιπλέον, υπάρχουν προβλήματα με τους γονείς. Δεν είναι πάντα διακριτά τα όρια και πολλές φορές κάποιοι γονείς δημιουργούν προβλήματα στο σχολείο ή έχουν απαιτήσεις πέραν των λογικών. Βέβαια, υπάρχουν και γονείς που συνεργάζονται άψογα, αλλά εδώ εστιάζουμε στα προβλήματα.

Τέλος, μπορεί να υπάρχουν ζητήματα που αφορούν τα κτίρια των σχολείων, δηλαδή καθαρά υλικοτεχνικής υποδομής. Παρά τις προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό των σχολείων, όπως η εισαγωγή διαδραστικών πινάκων -γεγονός που διευκολύνει το έργο των εκπαιδευτικών- οι δήμοι συχνά δεν προλαβαίνουν να λύσουν όλα τα προβλήματα, όπως αυτά των κτιριακών υποδομών.

Ένας διευθυντής ή μία διευθύντρια ενός σχολείου έχει να διαχειριστεί πάρα πολλά ζητήματα και όσο μεγαλύτερο είναι το σχολείο, τόσο περισσότερα είναι τα προβλήματα.

 

 

4. Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει μια γυναίκα σε θέση ευθύνης;

 Οι γυναίκες, γενικότερα, δυσκολεύονται ακόμη και να επιδιώξουν θέσεις ευθύνης διότι είναι ήδη πολύ επιβαρυμένες στον ιδιωτικό βίο, με τη φροντίδα της οικογένειας, του σπιτιού, το διάβασμα των παιδιών κ.ά. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος τους είναι γεμάτος, άρα τα περιθώρια στενεύουν για αυτές. Μπορούν να επιδιώξουν, θεωρητικά βέβαια, θέση ευθύνης, αλλά στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα εξουθενωθούν και εν τέλει πιθανότατα θα κατηγορηθούν ότι παραμελούν την οικογένεια  και κάποιους άλλους ρόλους που μπορεί να έχουν. Αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα, το οποίο είναι πάρα πολύ δύσκολο. Γι' αυτό πλέον όλα τα προγράμματα που γίνονται στο πλαίσιο της ισότητας των δύο φύλων μιλούν για ισότητα ανδρών και γυναικών, όχι μόνο στο δημόσιο πεδίο αλλά και στην οικογένεια. Αν δεν μοιραστούν οι ευθύνες εκεί, στην πραγματικότητα οι γυναίκες δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες για να διεκδικήσουν θέσεις.

Άλλα προβλήματα είναι ότι όταν αναλαμβάνουν θέσεις, συχνά αμφισβητούνται περισσότερο από τους άντρες συναδέλφους τους. Πρέπει να αποδείξουν ότι αξίζουν τη θέση που κατέχουν, ενώ οι άντρες δεν χρειάζεται να το αποδείξουν, είναι σχεδόν δεδομένο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι μπορεί να χρειαστεί να δαπανήσουν πολύ περισσότερη ενέργεια για να πείσουν ή να αποδείξουν ότι δικαίως κατέχουν τη θέση. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και άλλα προβλήματα, αλλά αυτά θεωρώ ότι είναι τα βασικά.

 

5. Πριν τρία χρόνια το σχολείο μας έγινε Πειραματικό με απόφαση του τότε Διευθυντή Δευτεροβάθμιας εν μέσω πολλών αντιδράσεων και από καθηγητές του αλλά και από γονείς. Ποια είναι η άποψή σας για τα Πειραματικά σχολεία; Πιστεύετε ότι επιτελούν τους σκοπούς τους; Ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με την πιθανή ίδρυση ενός Μουσικού σχολείου στο Κιλκίς;

 Κατ' αρχήν, είμαι θετική, δηλαδή στη βάση συμφωνώ. Στα Πειραματικά σχολεία, οι μαθητές επιλέγονται με κλήρωση, άρα υπάρχει κάποια αντιπροσωπευτικότητα του μαθητικού δυναμικού. Αντίθετα, θεωρώ ότι ένα σχολείο που έχει τους καλύτερους, δηλαδή τους άριστους μαθητές, δεν μπορεί να επιτελέσει τον σκοπό για τον οποίο λειτουργούν τα πειραματικά σχολεία. Στα Πειραματικά δοκιμάζονται μέθοδοι, πρακτικές, προγράμματα σπουδών και ανάλογα με το πόσο επιτυγχάνουν εφαρμόζονται και στα άλλα σχολεία. Για αυτό άλλωστε λέγονται πειραματικά. Εφόσον γίνονται αυτά και δοκιμάζονται προγράμματα με στόχο να απορριφθούν ή να προωθηθούν στο σύνολο των σχολείων, θεωρώ ότι είναι καλό. Από κει και πέρα, το κάθε σχολείο μπορεί να λειτουργεί, έως έναν βαθμό, με τον δικό του τρόπο οργάνωσης και με τη δική του κουλτούρα, πάντα βέβαια στο πλαίσιο και τις πολιτικές που χαράσσει το Υπουργείο Παιδείας.

Επομένως, θεωρώ ότι άλλα σχολεία πετυχαίνουν καλύτερα τους στόχους και άλλα λιγότερο καλά, αλλά δεν αναφέρομαι συγκεκριμένα στα δικά μας. Γενικά, πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν τα Πειραματικά σχολεία, διότι αν θες να δοκιμάσεις κάτι, το δοκιμάζεις εξ αρχής σε όλη την Ελλάδα, και όταν δεις ότι δεν πάει καλά το αποσύρεις την επόμενη χρονιά; Προφανώς, όχι!

Προσωπικά, δεν είμαι κατά των μουσικών σχολείων. Απλώς, αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα του περιορισμένου μαθητικού δυναμικού λόγω του γεγονότος ότι είμαστε ένας μικρός νομός με λίγους μαθητές, οι οποίοι  με τον χρόνο  λιγοστεύουν. Επίσης, η τεχνική εκπαίδευση αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα όσον αφορά τα κτίρια, και για την ώρα δεν φαίνεται να υπάρχει λύση. Μάλιστα, ορισμένα σχολεία λειτουργούν ως φιλοξενούμενα σε άλλα κτίρια. Έτσι, για να ιδρυθεί ένα μουσικό σχολείο, χρειάζεται ένα σχολικό κτίριο με αντίστοιχες υποδομές, αίθουσες όπου θα διδάσκονται τα μαθήματα, και αίθουσες για εκδηλώσεις που θα διοργανώνει το σχολείο, διότι αυτό το σχολείο θα πρέπει να διαχέει το έργο που γίνεται μέσα σε αυτό. Σκεφτείτε ότι η Θεσσαλονίκη, παρά το μεγάλο μαθητικό δυναμικό της, έχει μόνο ένα μουσικό σχολείο. Αν υπήρχε πρόθεση να κατασκευαστεί ένα κατάλληλο κτίριο, θα ήμουν θετική. Αλλά να ξεκινήσουμε να ιδρύουμε σχολεία στα χαρτιά μόνο για να ιδρύουμε, όχι δεν υπάρχει περίπτωση!

 

6. Με ποιον τρόπο ενισχύετε τα Πειραματικά σχολεία της πόλης μας;

 Δεν υπάρχει κάποια ειδική μέριμνα για τα Πειραματικά σχολεία. Όταν έχουμε διαθέσιμο προσωπικό, καλύπτουμε όλες τις σχολικές μονάδες, συμπεριλαμβανομένων και των Πειραματικών σχολείων, όπως και των υπολοίπων. Θέλουμε όλα τα σχολεία να λειτουργούν ομαλά, αλλά όσον αφορά το προσωπικό -αν και τα τελευταία δύο  χρόνια είμαστε πολύ καλά, παλιότερα υπήρχαν μεγάλες καθυστερήσεις στο να έρθουν οι αναπληρωτές- τώρα  η κατάσταση έχει βελτιωθεί.  Είναι επίσης πολιτική του υπουργείου, που προσπαθεί να στέλνει τους αναπληρωτές το συντομότερο δυνατόν. Παρ' όλα αυτά, πάντα θα υπάρχουν προβλήματα και νέα θα προκύπτουν στην πορεία. Εκεί που είμαστε εντελώς καλυμμένοι ξαφνικά υπάρχουν κενά που μπορεί να αφορούν και τα  δικά σας σχολεία, τα πειραματικά, αλλά  και κάποια άλλα σχολεία. Προσπαθούμε να διαχειριστούμε το πρόβλημα των κενών, όταν προκύπτουν, και να τα καλύψουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και όσο γίνεται πιο γρήγορα. Σίγουρα, όμως, αναγνωρίζουμε τις ανάγκες και σας υποστηρίζουμε όπου μπορούμε. Επίσης, παρακολουθούμε τις εκδηλώσεις σας και χαιρόμαστε για το έργο σας. Ό,τι κάνετε μας ενδιαφέρει, το παρακολουθούμε και το στηρίζουμε, εφόσον αυτό είναι εφικτό από την πλευρά μας.

  

7. Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα σχολεία του Κιλκίς;

  Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι η μείωση του αριθμού των μαθητών, όχι τόσο  στην πόλη του Κιλκίς, αλλά ευρύτερα στο νομό. Παρατηρούμε σοβαρή μείωση στο μαθητικό δυναμικό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολλά σχολεία με πολύ μικρό αριθμό μαθητών. Αυτό δημιουργεί δυσκολίες στην υλοποίηση προγραμμάτων, όπως αυτά που υλοποιούνται στα σχολεία σας. Σε ένα μεγάλο σχολείο, υπάρχει περισσότερο εκπαιδευτικό προσωπικό και παιδιά με διάφορα ενδιαφέροντα. Αντίθετα, σε ένα μικρό σχολείο υπάρχει λιγότερο προσωπικό, με πολλούς αναπληρωτές, που δυσκολεύει τη συνέχεια στην εκπαιδευτική διαδικασία. Επιπλέον, η ομάδα σας δεν ξεκίνησε φέτος, οπότε αντιλαμβάνεστε ότι δημιουργείται μία παράδοση. Άλλο πρόβλημα αφορά το στεγαστικό, καθώς κάποια σχολεία συστεγάζονται με άλλες δημόσιες υπηρεσίες, κυρίως στον τομέα της τεχνικής εκπαίδευσης.

  

8. Πόσο σημαντικό είναι να ενισχύσουμε την ψυχολογική υποστήριξη που παρέχεται στα σχολεία;

 Ήδη είμαστε σε τέτοια τροχιά εδώ και κάποια χρόνια. Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί αυξάνονται χρόνο με τον χρόνο. Το ιδανικό, βέβαια, θα είναι η παρουσία ενός ψυχολόγου ή μιας ψυχολόγου σε κάθε σχολική μονάδα μόνιμα, καθώς  το έργο του ψυχολόγου δεν είναι μόνο να στηρίζει τους μαθητές και τις μαθήτριες αλλά και όλη τη σχολική  κοινότητα, δηλαδή και τους εκπαιδευτικούς στο διδακτικό έργο τους, αλλά και στο πώς θα λειτουργούν και θα διαχειρίζονται συγκρούσεις μεταξύ μαθητών.

 

9. Ποιοι είναι οι στόχοι σας σχετικά με τη βελτίωση των σχολείων το επόμενο σχολικό έτος;

 Ο στόχος μου είναι να λυθεί το στεγαστικό πρόβλημα και ήδη πιέζω προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν τίθενται άλλου είδους προβλήματα από τα σχολεία, εκτός από ζητήματα που αφορούν βίαιες συμπεριφορές από παιδιά προς άλλα. Γενικά, ο στόχος είναι να μειωθούν τα προβλήματα, όποια κι αν είναι αυτά.

  

10. Μιλήστε μας για το παρατηρητήριο για την πρόληψη της σχολικής βίας και εκφοβισμού και για τις νέες ποινές. Πιστεύετε ότι είναι προς την σωστή κατεύθυνση για την επίλυση ενός τόσο σοβαρού προβλήματος;

 Βρισκόμαστε σε ένα νέο ξεκίνημα, καθώς  υπήρχε και παλιότερα παρατηρητήριο για τη βία, αλλά τώρα γίνεται μία κεντρική προσπάθεια με αυτή την πλατφόρμα, στην οποία μπορούν να καταγγελθούν περιστατικά βίας και σχολικού εκφοβισμού από τους μαθητές και τις μαθήτριες, καθώς και από τους γονείς τους. Στην πλατφόρμα αυτή, εκτός από την καταγραφή των περιστατικών, μπορούμε να παρακολουθούμε και τη διαχείρισή τους και ποιες ενέργειες γίνονται για να λυθούν τα προβλήματα. Προφανώς και είναι προς την σωστή κατεύθυνση,  ασυζητητί! Στη δράση αυτή έχουν εμπλακεί δύο εκπαιδευτικοί από κάθε σχολείο που είναι αποδέκτες, αλλά μπορεί να εμπλακεί και όλος ο σύλλογος διδασκόντων, καθώς και ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί  κ.ά. Επιπλέον, στη διεύθυνση υπάρχει μία τετραμελής ομάδα που ενημερώνεται για  τα περιστατικά, στην περίπτωση που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν σε επίπεδο σχολείου παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει. Αυτό είναι ένα θετικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση.  Όσον αφορά τις ποινές, ουσιαστικά δεν έχουν αλλάξει από τις προηγούμενες, απλώς έχει γίνει μία εξειδίκευση σχετικά με τη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Όπως στην κοινωνία, έτσι και στο σχολείο υπάρχουν κανόνες, και οι παραβάτες πρέπει να αναλαμβάνουν την ευθύνη και να δέχονται τις συνέπειες. Θεωρώ ότι κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς όλοι έχουμε δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα,  να καταστρέφουμε και να βανδαλίζουμε το σχολείο και να μην αναλαμβάνουμε την ευθύνη  να αποκαθιστούμε τη ζημιά.

 

11. Έχουμε πολλά περιστατικά στην περιοχή ευθύνης σας;

Προς το παρόν, δεν υπάρχει στην πλατφόρμα κάποια αναφορά. Γενικά, το Κιλκίς είναι μια περιοχή με λίγα προβλήματα συμπεριφοράς.

 

12. Ποιο είναι το σημαντικότερο προτέρημα του εκπαιδευτικού μας συστήματος;

Καταρχάς, θεωρώ ότι το σχολείο είναι ανοιχτό σε όλα τα παιδιά, παρέχοντας           δωρεάν πρόσβαση σε βιβλία, μεταφορικά μέσα κ.λπ. Δεν θα αναφερθώ στα φροντιστήρια. Το σχολείο ως σχολείο, επιτελεί τον ρόλο του δωρεάν για όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως εισοδήματος των γονέων, γεγονός που το καθιστά πολύ δημοκρατικό. Τα μαθητικά συμβούλια λαμβάνονται υπόψη και γίνονται πράγματα που εμπλέκουν τους μαθητές, προσπαθώντας να τους δώσουν ώθηση να ασχοληθούν με χρήσιμες δραστηριότητες και να τους  ανοίξουν ορίζοντες. Υπάρχουν επίσης αρκετοί πολύ καλοί εκπαιδευτικοί με γνώσεις, αγάπη για τη δουλειά τους και όρεξη για δημιουργία στην τάξη μαζί με τους μαθητές και τις μαθήτριες.

Υπάρχει ένα άλλο πλεονέκτημα και μειονέκτημα ταυτόχρονα -δηλαδή, κάποιες φορές μπορεί να λειτουργεί ως πλεονέκτημα και κάποιες φορές ως μειονέκτημα- το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημά μας είναι πολύ συγκεντρωτικό. Αυτό είναι πλεονέκτημα διότι, όταν υπάρχει ανάγκη για μια αλλαγή, μπορεί να γίνει ταυτόχρονα σε όλο το πανελλήνιο, ενώ μειονέκτημα είναι όταν ένα σχολείο θέλει να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση-γιατί έτσι κρίνει- αλλά δεν είναι εφικτό, διότι όλα είναι ελεγχόμενα και κεντρικά καθορισμένα (π.χ. αριθμός διαγωνισμάτων, αξιολόγηση των μαθητών κ.λπ.).  Επίσης, η πρόσληψη προσωπικού γίνεται κεντρικά. Ούτε ο διευθυντής ή η διευθύντρια του σχολείου έχει δικαίωμα λόγου για το ποιο προσωπικό θα έχει το σχολείο του, ούτε καν εμείς ως διεύθυνση.

 

13. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα σημαντικότερα προβλήματα του εκπαιδευτικού μας συστήματος;

           Πρώτα από όλα, υπάρχει ο συγκεντρωτισμός, ο οποίος,  όπως προείπα, είναι    ευλογία, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και πρόβλημα. Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, θεωρώ ότι δεν μένουν ακάλυπτες  ανάγκες, αλλά αυτό δεν  σημαίνει πως δεν επιδιώκουμε πάντα το καλύτερο. Τα ζητήματα πειθαρχίας στο σχολείο είναι σημαντικά και τώρα γίνεται προσπάθεια να βελτιωθεί η     κατάσταση. Ένα ακόμα βασικό πρόβλημα είναι η απαξίωση του σχολείου από μερίδα των παιδιών, το οποίο δεν θεωρώ ότι είναι πρόβλημα  του     εκπαιδευτικού συστήματος αποκλειστικά, αλλά και της κοινωνίας, η οποία αντανακλάται μέσα στο σχολείο. Παρατηρούμε παιδιά με τέτοιες εμπειρίες   που δεν γνωρίζουν την αξία του σχολείου και δεν το εκτιμούν, και συνεπώς δεν αξιοποιούν τις δυνατότητές του όσο θα έπρεπε. Επιπλέον, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, ιδίως στο Λύκειο, είναι η έμφαση που δίνεται στα φροντιστήρια. Αυτό είναι ένα ζήτημα που αφορά άμεσα την κοινωνία μας, καθώς πολλές φορές μαθητές και μαθήτριες απαξιώνουν το σχολείο, ειδικά κατά την περίοδο των εξετάσεων, αποφεύγοντας να παρακολουθήσουν μαθήματα και εξαντλώντας το όριο απουσιών.